SARA LIPSKA
Rzeźbiarka i projektantka, urodzona 7 grudnia 1882 roku w Mławie, w rodzinie żydowskiej. Znana przede wszystkim z projektów kostiumów i spektakularnych wnętrz. W latach 1904–1907 studiowała w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie, na kierunku rzeźby u profesora Xawerego Dunikowskiego. Wraz z urodzoną w 1908 roku córką Marią Xawerą przeprowadziła się do Paryża w 1912 roku. W 1914 roku uczestniczyła w tournée w Wielkiej Brytanii z baletem rosyjskim Diagilewa, a w 1922 roku zaprojektowała dekoracje i kostiumy do sztuki Annabelle w paryskim Théâtre Femina.
Dla domu mody Maison Myrbor stworzyła aranżację wnętrz i projekty ubiorów. W 1925 roku zdobyła złoty medal za tapiserię pokazaną na międzynarodowej wystawie sztuki dekoracyjnej. Przez wiele lat blisko współpracowała z Antoine’em Cierplikowskim. Dla niego zaprojektowała wnętrza apartamentów przy Rue Saint-Didier i Rue Paul Doumer w Paryżu, płaskorzeźbę Narodziny Wenus na podstawie obrazu Botticellego, popiersie Antoine’a oraz wiele innych projektów. Pod koniec lat 20. otwarty został butik z autorskimi kreacjami Sary Lipskiej. Lata II wojny światowej spędziła w Paryżu i w departamencie Dordogne w Akwitanii. Po wojnie zaprojektowała dekoracje i kostiumy do baletu Serge’a Lifara. W latach 50. i 60. współpracowała z Francuską Ligą Ochrony Ptaków. Zmarła w 1973 roku w Paryżu.
Tak Sara Lipska pisała o swoich osiągnięciach zawodowych: Zdobyłam złote medale Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu w 1925 roku. Wykonałam, na Wystawę Światową w 1937 roku, symboliczną rzeźbę w szkle […]. Byłam prekursorką zastosowania szkła w sztuce dekoracyjnej. Projektowałam wystroje wnętrz dla wielu osobistości życia kulturalnego we Francji i na całym świecie. Rzeźbiłam i malowałam portrety znanych postaci świata adwokatury, literatury, sztuki oraz nauki. Jedna z moich rzeźb znalazła się w zbiorach paryskiego muzeum Jeu de Paume.

SZKLANE ŁÓŻKO-TRUMNA
Wystrój wnętrz apartamentu artysty i fryzjera Antoine’a Cierplikowskiego przy Rue Saint Didier w Paryżu Sara Lipska zaprojektowała w stylistyce funkcjonalizmu. Charakterystyczne dla tego projektu jest wykorzystanie grubego przemysłowego szkła jako materiału wielu elementów wystroju wnętrza (m.in. schody, ściany działowe, balustrady i podesty) . Wrażenie luksusu ubranego w prostą formę artystka uzyskała przez połączenie elementów szklanych, posrebrzanych luster i kamiennej posadzki. Ważnym obiektem zaprojektowanym do jednego z pomieszczeń jest szklane Łóżko-trumna. Był to ulubiony mebel Antoine’a Cierplikowskiego, który został umieszczony w części salonu przeznaczonej do odpoczynku. W tej części pokoju znajdowały się także Portret Antoine’a Cierplikowskiego w stroju wschodnim autorstwa Keesa van Dongena oraz Głowa dwuwymiarowa Xawerego Dunikowskiego. Pomysł szklanego łóżka Cierplikowski zasięgnął z książki Maurice’a Rostanda Le Cercueil de cristal. W wywiadzie dla Paris midi możemy przeczytać deklarację artysty: Nigdy lepiej nie spałem niż w tym łóżku.


REKONSTRUKCJA SZKLANEGO ŁÓŻKA
Model fragmentu wnętrza apartamentu Antoine’a Cierplikowskiego przy Rue Saint Didier w Paryżu i szklanego łóżka powstały na podstawie czarno-białych zdjęć wykonanych przez Gilberta Boisgontier. Znałam dokładne wymiary i kolorystykę tylko jednego obiektu – był to obraz Portret Antoine’a Cierplikowskiego w stroju wschodnim autorstwa Keesa van Dongena. Model i animacja, które powstały, to moje wyobrażenie na temat obiektu i wnętrza, których nigdy nie widziałam.
Bibliografia:
Sara Lipska. W cieniu mistrza, red. Ewa Ziembińska, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 2012
Sara Lipska. Artystka Wszechstronna, Ewa Ziembińska, Muzeum Narodowe w Warszawie, Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, Warszawa 2023
Antoine de Paris. Polski geniusz światowego fryzjerstwa, Marta Orzeszyna, Wydawnictwo REBIS, Poznań 2023
https://antoinedeparis.pl/
https://www.dwutygodnik.com/artykul/4025-nagolenniki-i-kamizela.html
https://www.cosmeticsandskin.com/companies/antoine.php